CÔNG THỨC HÓA HỌC CỦA TÌNH YÊU

Có một góc nhìn khác về thứ hấp dẫn nhất trong cuộc sống của loài người, đó là tình yêu. Hãy thử nghe nói về cơ chế khoa học của một hoạt động phức tạp bậc nhất khiến Bạn hạnh phúc, sung sướng hay trở nên đau khổ và điên rồ vì yêu. Điều này có thể giúp chúng ta hiểu được và có thể tự chủ phần nào trong niềm đam mê mà bất cứ ai cũng không thể tránh khỏi.

Chào các Bạn, ai cũng biết yêu khi vừa đủ lớn (Thời nay thậm chí con nít còn biết yêu sớm hơn thế hệ trước). Khi đã yêu, chắc chắn cuộc sống sẽ bị xáo trộn. Các cảm giác chờ đợi, hạnh phúc, sung sướng, đau khổ, ghen tuông, giận hờn v.v… lần lượt xâm chiếm và chi phối mọi hành vi và thay đổi thói quen trong cuộc sống của Bạn. Khi đó nhờ động lực của tình yêu, người ta có thể thăng hoa và trở nên vĩ đại hơn. Nhưng cũng có nhiều người khác, sẽ biến thành kẻ thất bại, trầm cảm và bi quan yếm thế khi tình yêu không được đáp lại, hay bị phản bội.

Vậy tình yêu là gì mà ghê gớm thế? Về mặt biểu hiện, tình yêu là một tập hợp phức tạp của cảm xúc, hành vi, và niềm tin. Nó liên quan đến cảm giác ham muốn gần gũi một cách mạnh mẽ, mong muốn che chở bảo vệ, sự ấm áp và tôn trọng người khác.

Các nhà thơ, nhà văn, nhà triết học bao đời nay cứ thắc mắc và tìm cách giải đáp cho câu hỏi: Tình yêu là gì? Đó là một đề tài mãi hấp dẫn và bất tận. Nhà thơ Xuân Diệu cũng đã tự hỏi điều này trong bài thơ: Vì sao?

Làm sao cắt nghĩa được tình yêu

Có nghĩa gì đâu, một buổi chiều

Nó chiếm hồn ta bằng nắng nhạt

Bằng mây nhè nhẹ gió hiu hiu.

Nhưng chắc chắn có nhiều người không biết rằng, về mặt sinh học, bản chất của tình yêu là một cơ chế khoa học thật sự. Khi chúng ta yêu, trong bộ não sẽ xảy ra các phản ứng sinh hóa có thể đo lường được. Và khoa học đã xác định có ba phần cơ bản khi yêu, và mỗi phần được thúc đẩy bởi một sự pha trộn độc đáo của các loại hóa chất não.

Khi yêu, cảm giác ham muốn gần gủi được thúc đẩy bởi các hóc môn estrogen và testosterone của cả nam và nữ. Sự hấp dẫn giới tính mong muốn nhìn thấy nhau được thúc đẩy bởi adrenaline, dopamine và serotonin khiến con người đạt được trãi nghiệm thú vị khi đang yêu. Và khi tiến thêm một bước, các hóa chất não khác như oxytocin tiết ra nhằm khuyến khích sự gắn kết lâu dài.

Mỗi loại hóa chất này hoạt động trong một phần cụ thể của não để tác động đến ham muốn, sự hấp dẫn và sự gắn bó.

Nếu được nhìn thấy Thượng đế, Bạn sẽ phải cúi mình bái phục vì quyền năng cực đỉnh của ngài, khi đã sáng tạo ra con người và tiên liệu hết mọi cơ chế hoạt động của chúng ta.

Nói như thế, Bạn sẽ cho rằng vậy tình yêu chỉ đơn giản là một loạt các phản ứng hóa học xảy ra trong não mà thôi hay sao? Thật ra cơ chế để tạo ra tình yêu đôi lứa phức tạp hơn thế nhiều. Nó còn bao gồm sự đồng điệu, đồng cảm, kinh nghiệm và cả tri thức nữa.

Có bao giờ bạn tự hỏi, tại sao Bạn chỉ bị sét đánh khi gặp người này, mà không phải người kia? Tại sao chúng ta chỉ trở nên hoàn hảo trước mắt một người, hay là một loại người? Để rồi tia lửa điện của tình yêu chỉ có thể được kích hoạt khi đó.

Lúc về già, khi nhìn lại các mối quan hệ đã trãi qua trong quá khứ, Bạn sẽ nhận ra một vài điểm chung giữa tất cả những người đã từng đi qua cuộc đời Bạn. Các yếu tố khiến Bạn yêu đều có liên quan đến các chất hóa học trong não của Bạn.

Có nhiều yếu tố quyết định khác nhau, có ý nghĩa như giá trị cá nhân, chúng kích hoạt hoạt động trong não của Bạn, như một dòng lệnh được lập trình sẵn cho phép Bạn yêu hay không. Do đó dù tôi rất thích tin vào số phận hay truyện cổ tích, những câu chuyện tình kết thúc bằng sự lãng mạn hay nỗi vô vọng, thì tôi cũng phải nói cho các Bạn biết, thật ra đó là một bộ môn khoa học cả trong nghệ thuật yêu nữa đó.

Theo Helen Fischer là một nhà nhân chủng học người Mỹ, cô còn là nhà nghiên cứu hành vi con người, đã viết về cơ cấu hóa học của tiếng sét ái tình. Các yếu tố chính kích hoạt sự hấp dẫn của bạn với bạn tình, bao gồm nền tảng kinh tế, tôn giáo, giá trị cá nhân, tri thức, ngoại hình và trí thông minh.

Khi Bạn bắt gặp một người, mà Bạn cho là hấp dẫn, và họ hoàn thành danh sách kiểm tra tiềm thức này, hoạt động trong não nhanh chóng cho phép Bạn cảm nhận một cách nhất định đối với họ. Tiếp sau đó là khía cạnh khoa học của điều này, bốn hóa chất được giải phóng trong não: Dopamine, Serotonin, Estrogen hoặc Testosterone, và Oxytocin.

1.       DOPAMINE

Hóa chất này điều khiển sự thèm muốn, gây nghiện, sự đáp lại, và động lực. Cảm giác nghiện khi yêu được so sánh giống như khi bạn nghiện ma túy. Tình yêu được đáp lại khiến Bạn thấy sung sướng và hạnh phúc, như người nghiện ma túy vừa được thỏa mãn cơn ghiền. Tình yêu làm Bạn cao lên nhưng theo một cách khác. Chúng ta, với tư cách là một con người, đều nghiện ý tưởng về tình yêu, luôn khao khát tìm kiếm người có thể cho chúng ta cảm xúc tuyệt vời đó.

2.       SEROTONIN

Hóa chất này kiểm soát tâm trạng và nỗi ám ảnh của Bạn. Bạn có bao giờ tự hỏi vì sao mình không thể ngừng suy nghĩ về một người mà mình chỉ vừa mới gặp không? Tại sao Bạn đã từ chối một ai đó, mà họ cứ dai dẳng cố tiếp cận và bám theo Bạn? Hay khi bạn đã bị ai đó khước từ, Bạn lại càng thấy muốn họ nhiều hơn? Tôi sẽ cho Bạn biết một bí mật, khi bị từ chối, hóa chất Serotonin sẽ giải phóng ngày càng nhiều trong não, và Bạn trở nên giống như thằng khùng ngày đêm mơ tưởng về một cô em cụ thể nào đó đã từng khước từ tình yêu của Bạn. Dĩ nhiên là Bạn không có điên. Đó là do tác dụng của Serotonin.

Sau đó, Dopamine được giải phóng trong não, vì khi bị từ chối thì sự mong mỏi được đáp lại càng lớn hơn. Khoảnh khắc khi bị khước từ, thì Bạn lại càng muốn gắn bó. Thật là đau khổ. Nhưng hãy tin đi, đó là do mấy loại hóa chất não  mắc dịch này đang làm khổ Bạn đó.

3.       ESTROGEN hoặc TESTOSTERONE

Tôi khoái loại hóa chất này nhất. Vì nó điều khiển và kiểm soát ham muốn tình dục của chúng ta. Hihi. Ai yêu mà không muốn quan hệ tình dục với người mình yêu? Nó là sự gắn kết, là mối liên hệ chặt chẽ nhất của hai con người. Bạn đừng quên, dù Bạn già hay trẻ, thì hóc môn sinh dục vẫn khiến Bạn ham muốn thể xác người khác giới. Chỉ là nhiều hay ít hơn mà thôi. Đó là do thể trạng sức khỏe và sự suy giảm chức năng do bệnh tật mãn tính. Với sự tiến bộ của khoa học ngày nay, thì việc trị liệu đã trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn rất nhiều.

4.       OXYTOCIN

Tại sao OXYTOCIN còn gọi là hóc môn tình yêu? Đây là một loại hóa chất được sản xuất bởi vùng dưới đồi (một vùng nhỏ ở đáy não của Bạn) và được tiết ra bởi một tuyến yên gần đó.

Vào năm 2012, các nhà nghiên cứu sinh học phát hiện ra rằng những cặp đôi trong giai đoạn đầu gắn bó lãng mạn, có nồng độ Oxytocin cao hơn đáng kể so với những người không có sự ràng buột nào.

Nhưng Oxytocyn còn gắn liền với nhiều thứ hơn là chỉ khi Bạn có một tình yêu mới. Hóa chất này được giải phóng trong hoạt động tình dục, và có liên quan đến cường độ đạt cực khoái.

Và theo một đánh giá vào năm 2013, Oxytocin còn có thể có tác dụng tăng cường mối quan hệ như lòng tin, sự đồng cảm, sự chung thủy, trân trọng kỷ niệm, sự giao tiếp tích cực…v.v

Như vậy công thức hóa học của tình yêu bao gồm các chất Dopamine, Seratonin và Oxytocin. Với trình độ khoa học ngày nay, các hóa chất này có thể được điều chế một cách dễ dàng trong phòng thí nghiệm. Nhưng sự quá liều trong não của bất kỳ chất nào trong số chúng, đều có thể gây ra tâm thần phân liệt, hoang tưởng cực độ và điên rồ.

Mối liên kết của Dopamine, Serotonin và Oxytocin,  thường được gọi là hóc môn hạnh phúc của chúng ta. Khi Bạn thu hút một người, não của Bạn giải phóng Dopamine, nồng độ Serotonin của Bạn tăng lên, và Oxytocin được sản xuất. Điều này khiển Bạn có một cảm xúc tích cực dâng trào.

Oxytocin cũng giúp tăng cường lòng chung thủy, vì sự tiết ra hóc môn này khiến nam giới thấy bạn tình của họ đáng yêu và hấp dẫn hơn tất cả những phụ nữ mà họ từng quen biết hay xa lạ khác. Đối với phụ nữ, Oxytocin giúp họ xác định ai là người họ yêu và làm thế nào để chỉ hướng tới mối quan hệ đó. Thật là tuyệt vời.

Trong nhiều thập kỷ, người ta đã hát về tình yêu, viết về tình yêu, đã đau khổ dồn nén vì tình yêu, đã sống cho tình yêu. Tình yêu là thứ gây nghiện nhất mà cuộc sống mang lại cho con người. Bất kỳ ai khiến cho tình yêu sống dậy, ngay cả khi đã bị tổn thương, họ đều hiểu sức mạnh của tình yêu luôn vượt qua ý chí và sự tự chủ. Do đó, không biết khi nào Bạn sẽ yêu và sẽ có lúc Bạn không thể kiểm soát được cảm xúc, khi đó Bạn có thể nhận ra các yếu tố chính đóng vai trò tác động trong quá trình giải phóng hóa chất lên não của Bạn.

Vì vậy, lần tới khi Bạn yêu và Bạn đang nghĩ mình sắp phát điên. Hãy cố bình tĩnh lại và nhớ rằng đấy không phải là Bạn. Mà là mấy thứ hóa chất chết tiệt đang hành hạ Bạn đó.

Dù nói vậy, chúng ta cần hiểu rằng tình yêu là thứ được vun đắp bởi hai người, nó lớn lên theo thời gian thông qua sự tìm hiểu và trải nghiệm cuộc sống nhiều thăng trầm cùng nhau. Tình yêu còn liên quan đến sự cam kết, thời gian đồng hành, sự chấp nhận và tin tưởng lẫn nhau. Chắc rằng trên thế gian này vẫn có rất nhiều tình yêu vượt qua cơ chế sinh học để có thể trở thành bất tử như văn thơ vẫn ngợi ca và truyền tụng.